Valuta historie – Ruilhandel en ontwikkeling van valuta
In de oudheid werd handel gedreven door goederen te ruilen voor andere producten. Eieren werden bijvoorbeeld geruild voor brood. Het nadeel hiervan was dat de waarde niet vast lag. Als er veel vraag was naar eieren, had een boer geluk. Maar als dat niet zo was, kon hij er weinig andere producten mee kopen. Ook waren sommige goederen, zoals brood, niet lang houdbaar waardoor sparen niet mogelijk was. Verder was het moeilijk een standaard te bepalen voor de waarde van de verschillende goederen.
Sommige goederen waren door iedereen gewild en daardoor redelijk waardevast, zoals vee, schelpen en gedroogd vlees. Deze middelen kregen daardoor de rol van valuta, ook wel goederengeld genoemd. Producten die als goederengeld gebruikt konden worden moesten waardevast zijn en niet gevoelig voor inflatie, dus moeilijk te vermeerderen of na te maken. Ook moesten de producten een hoge waarde per gewichtseenheid hebben, zodat het goederengeld gemakkelijk te vervoeren was.
Valuta geschiedenis en de rol van goud
Metalen spelen ook een belangrijke rol in de ontwikkeling van valuta. Goud is de bekendste vorm van goederengeld en werd ook al snel gebruikt om munten van te maken. Goud is weliswaar redelijk waardevast, maar de kwaliteit was niet altijd hetzelfde en er moest bij iedere betaling een weegschaal worden gebruikt om de hoeveelheid goud te bepalen. Alexander de Grote (356-322 v chr.) was de eerste in de valuta geschiedenis die van overheidswege goud muntte door er een stempel op te drukken die de waarde en kwaliteit moest garanderen. Zeker bij grote transacties was de handel in goud risicovol. Als er bij grote transacties veel zakken goud vervoerd moesten worden, was de kans op overvallen natuurlijk groot bij dit soort goudtransporten. De oplossing voor dit risico waren de eerste banken die het goud voor hun klanten bewaarden en hen voor transacties een wissel gaven. Dat is een ondertekend papier wat bij de bank was in te ruilen voor goud.
Veel handelaren gebruikten deze wissels om weer goederen bij andere handelaren te kopen, waardoor er relatief weinig wissels ook daadwerkelijk werden ingeruild bij de banken voor goud. Hierdoor kregen de wissels de functie van papiergeld. En begonnen banken in verschillende landen wissels op de markt te brengen die niet volledig werden gedekt door het goud dat ze op voorraad hadden.
Geschiedenis van geld en elektronisch betalen
Een nieuw tijdperk in de geschiedenis van geld wordt gemarkeerd door internetbankieren en elektronisch betalen. Doordat tegenwoordig steeds meer betalingen elektronisch worden gedaan, neemt het belang van papiergeld en munten af. Eigenlijk is geld in deze vorm alleen nog nodig voor kleine dagelijkse betalingen en voor banken om uit te keren aan hun klanten als zij geld opnemen bij een pinautomaat.